Τετάρτη 31 Μαρτίου 2021

Απρίλης, ο μήνας ο σκληρός κι ευαίσθητος, των στίχων και των τραγουδιών.


«Spring Awakening», by Catrin Welz-Stein
______________

Ο Απρίλης — φημισμένος κηπουρός

Ο Απρίλης
— φημισμένος κηπουρός —
πήδηξε το πρωί στον χέρσο κήπο μου
κι ένα εξαίσιο έμπηξε τριαντάφυλλο.

Η άνοιξη,
κρυμμένη πίσω απ’ το τριαντάφυλλο,
βλέπει την έκπληξή μου και γελάει,
ενώ με την απέραντη χαρά μου
παρασημοφορεί τον μάγο κηπουρό.

Κική Δημουλά, 1η Απριλίου, Από τη συλλογή Ερήμην (1958)

István Csók: Spring Awakening, 1900
__________

Ήλιοι - Απρίλιοι...

Να είχαμε μιαν άνοιξη.
Μη γελάς.
Με πράγματα που δεν υπάρχουν μη γελάς.
Ας λένε τα πουλιά κι οι μυρωδιές στα πλάγια
πως είναι Απρίλης.
Το λένε τα πουλιά κι οι έρωτες των άλλων.
Εμένα μ’ εξαπατούνε οι θεοί
κάθε που αλλάζει ο καιρός,
κάθε που δεν αλλάζει.
Μη γελάς.
Έαρ δε γίνεται
με ρίμες
ήλιοι - Απρίλιοι,
ήλιοι - Απρίλιοι,
ομοιοκατάληκτες στιγμές,
χρόνος χρωμάτων,
στρέμματα φωτός,
χαμομηλιών ανυπομονησία να μυρίσουν.

Κική Δημουλά, Oι λυπημένες φράσεις
(από Tο λίγο του κόσμου, Στιγμή 1994)


Ohara Koson, Sparrows on bamboo tree
__________

Προσέχετε τα σπουργιτάκια τ' Απρίλη

Προσέχετε τα σπουργιτάκια τ' Απρίλη.
Μη νομίζετε πως είναι σαν τ' άλλα
που παίζουν με τις ρόδες του αυτοκινήτου
και φεύγουν μισή στιγμούλα πριν τα πατήσουν.
Αυτά μένουν και σκοτώνονται.

Κώστας Μόντης, από τη συλλογή «Στιγμές», 1958.

William Holman Hunt, Amaryllis
_________

Θυμάμαι ήταν Απρίλης...

…Θυμάμαι ήταν Απρίλης όταν ένιωσα πρώτη φορά το αν-
           θρώπινο βάρος σου
Το ανθρώπινο σώμα σου πηλό κι αμαρτία
Όπως την πρώτη μέρα μας στη γη
Γιόρταζαν τις αμαρυλλίδες —Μα θυμάμαι πόνεσες
Ήτανε μια βαθιά δαγκωματιά στα χείλια
Μια βαθιά νυχιά στο δέρμα κατά κει που χαράζεται παν-
        τοτινά του ο χρόνος

Σ’ άφησα τότες

Και μια βουερή πνοή σήκωσε τ’ άσπρα σπίτια
Τ’ άσπρα αισθήματα φρεσκοπλυμένα επάνω
Στον ουρανό που φώτιζε μ’ ένα μειδίαμα.

Τώρα θα 'χω σιμά μου ένα λαγήνι αθάνατο νερό
Θα ‘χω ένα σχήμα λευτεριάς ανέμου που κλονίζει
Κι εκείνα τα χέρια σου όπου θα τυραννιέται ο Έρωτας
Κι εκείνο το κοχύλι σου όπου θ’ αντηχεί το Αιγαίο.

Οδυσσέας Ελύτης, Ηλικία της γλαυκής θύμησης (απόσπασμα), 
Προσανατολισμοί, εκδόσεις Ίκαρος

Michael Cheval, April
_________

Ο Απρίλης που ένιωσε ν’ αλλάζει φύλο...

ΆΞΙΟΝ ΕΣΤΙ το ρόπτρο-σκαραβαίος
το παράτολμο δόντι μες στο ψύχος του ήλιου
ο Απρίλης που ένιωσε ν’ αλλάζει φύλο
της πηγής το μπουμπούκι ό,τι που ανοίγει.

Οδυσσέας Ελύτης, Το Δοξαστικόν, Το Άξιον Εστί, Ίκαρος


Art by Claudia Tremblay
__________

Ο Απρίλης της νιότης την πνοή φυσούσε... 

Δεν ήμουν πλάι σου την άνοιξη αυτή
καθώς ο Απρίλης, πολύχρωμος και λαμπερός
της νιότης την πνοή φυσούσε μες στο κάθε τι -
ως και ο Κρόνος γελούσε κι έπαιζε, ο σκοτεινός.[...]  

Ουίλιαμ Σαίξπηρ, Σονέτο 98, 
μτφρ. Μιλτιάδη Σαριγιαννίδη-Θαλασσινού

Francesco del Cossa, April. Fresco in Palazzo Schifanoia (detail), 1470
____________

Με τα χέρια λεύτερα, τον Απρίλη να μπατσίσω

Μες στο δάσος, μες στη νύχτα
Μια τρυπίτσα είναι τ’ αστέρι,
Τρέχει από κει μέσα, τρέχει,
Τρέχει ρυάκι το φλουρί,
Ρυάκι το μαργαριτάρι,
Γέμισα τις τσέπες μου,
Γέμισα τα χέρια μου-
Δεν μπορώ να περπατήσω.
Πάρτε τα μου ή πάρτε με.
Με τα χέρια λεύτερα,
Τον Απρίλη να μπατσίσω.

Γιάννης Ρίτσος, Ποίημα XVIII, 
από τη συλλογή «Τραγούδια τ’ Ουρανού και του Νερού»

Francesco del Cossa, April. Fresco in Palazzo Schifanoia (detail) - Triumph of Venus, 1470
_____________

...τέσσερις Απρίληδες

… Ένα καροτσάκι
τέσσερις Απρίληδες το σέρνουν
στο στρατί – στρατί του γαλαξία,
τέσσερις Απρίληδες με σέρνουν
μες στον ουρανό.

Μια κουνουπιέρα
τούλινο καραβάκι
οι ανάσες των πουλιών, των αστεριών
παίρνουν το καραβάκι
καταμεσίς στον ωκεανό
-πού πάμε, κοριτσάκι;

Μεγάλος που ‘ναι ο κόσμος,
μεγάλος, τι μεγάλος-

Τέσσερις τοίχοι
ένα παιδάκι
μια μητέρα
οι στίχοι
ένα καροτσάκι-
μην τρέχεις,
πώς να σε φτάσω;

Δεν έχει τοίχους η χαρά
δεν έχει χώρισμα η αγάπη…

Γιάννης Ρίτσος, Πρωινό άστρο, εκδόσεις Κέδρος

Charles E. Burchfield, An April Mood, 1946 - 1955
_______________

Απρίλης με το Θάνατο χορεύουν και γελούνε...

Μέρα χρυσή, κατάχρυση, μα πώς ναν τη χαρείς;
Κι ο μπάτης ο ανοιξιάτικος στα στήθια σου βαρύς.
Απρίλης με το Θάνατο χορεύουν και γελούνε
κι όσα λουλούδια και καρποί, ξέν’ άρματα σε κλειούνε.

Ετούτ’ οι σκότεινοι άνθρωποι σκοτώνουν την ημέρα,
τ’ ασήκωτο κεφάλι τους βαραίνει τον αέρα.
Ψεύτικα ζουν σε ψεύτικη πατρίδα. Που ’ναι σκλάβοι,
αλυσωμένοι από παντού, δεν το ’χουν καταλάβει,
μάιδε, πως είναι πεθαμένοι από την πρώτην ώρα,

που νεκρογεννηθήκανε στην πεθαμένη χώρα.
Κι όμως, πολύν καιρό δεν έχει, ετούτ’ οι πεθαμένοι
κάνανε θάμ’ αθάνατο στην πάσαν οικουμένη.
Πάλι από δαύτους, σύντομα, μόλις η Μάνα κράξει,
θα βγει ζωή κι ανάσταση για τη Μεγάλη Πράξη.

Κώστας Βάρναλης, Ψυχοδύναμη, Ελεύθερος Κόσμος, Μέρος Δεύτερο, 
ΑΠΑΝΤΑ ΤΑ ΠΟΙΗΤΙΚΑ 1904-1975, εκδόσεις Κέδρος, 2014


S. G. Anderson, Το κορίτσι με τις πασχαλιές. 1893. 
Ιδιωτική Συλλογή
___________


Κι ας ήρθε ο Απρίλης ...

Κι ας ήρθε ο Απρίλης με τα βάγια και τις πασχαλιές·
πια δεν ακούω τίποτε, θαρρείς και χιόνισε όλη νύχτα.

5. 4. 1946

Γιώργος Σεφέρης, Απρίλης, Από τις «Μέρες του 1945 – 1951», 
ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΓΥΜΝΑΣΜΑΤΩΝ, Β΄, Ίκαρος


Claude Monet, Lilac Irises, 1914 - 1917
__________

Ο Απρίλης είναι ο μήνας ο σκληρός...

Ο Απρίλης είναι ο μήνας ο σκληρός, γεννώντας
Μες απ’ την πεθαμένη γη τις πασχαλιές, σμίγοντας
Θύμηση κι επιθυμία, ταράζοντας
Με τη βροχή της άνοιξης ρίζες οκνές.
Ο χειμώνας μας ζέσταινε, σκεπάζοντας
Τη γη με το χιόνι της λησμονιάς, θρέφοντας
Λίγη ζωή μ’ απόξερους βολβούς...

Τ. Σ. Έλιοτ, Η Έρημη Χώρα (1922), Μετάφραση Γιώργος Σεφέρης (1936), 
Εκδόσεις Ίκαρος, Αθήνα 1997.

Φώτης Κόντογλου, «Αθανάσιος Διάκος, ο αητός της Ρούμελης»
_________

Μέρα τ’ Απρίλη...Πώς να πεθάνω;

Μέρα τ’ Απρίλη
γεμάτη θάμπος
γελούσε ο κάμπος
με το τριφύλλι.
Ως την εφίλει
το πρωινό θάμπος,
η φύση σάμπως
γλυκά να ομίλει.
Εκελαδούσαν
πουλιά πετώντας
όλο πιο πάνω.
Τ’ άνθη ευωδούσαν.
Κι είπε απορώντας:
«Πώς να πεθάνω;»

Κώστας Καρυωτάκης,  Διάκος, Ελεγεία και Σάτιρες

Auguste Toulmouche, A Young Woman in a Rose Garden, 1886
_____________

Tο πλέον αδρό τριαντάφυλλο τ’ Απρίλη...

Χωρίς να το μάθει ποτέ, εδάκρυσε,
ίσως γιατί έ π ρ ε π ε να δακρύσει,
ίσως γιατί οι συφορές έ ρ χ ο ν τ α ι.

Απόψε είναι σαν όνειρο το δείλι·
απόψε η λαγκαδιά στα μάγια μένει.
Δε βρέχει πια. Κι η κόρη αποσταμένη
στο μουσκεμένο ξάπλωσε τριφύλλι.

Σα δυο κεράσια χώρισαν τα χείλη·
κι έτσι βαθιά, γιομάτα ως ανασαίνει,
στο στήθος της ανεβοκατεβαίνει
το πλέον αδρό τριαντάφυλλο τ’ Απρίλη.
Ξεφεύγουνε απ’ το σύννεφον αχτίδες

και κρύβονται στα μάτια της· τη βρέχει
μια λεμονιά με δυο δροσοσταλίδες
που στάθηκαν στο μάγουλο διαμάντια
και που θαρρείς το δάκρυ της πως τρέχει
καθώς χαμογελάει στον ήλιο αγνάντια.

Κώστας Καρυωτάκης, Χαμόγελο, 
Ο Πόνος του Ανθρώπου και των Πραμάτων,1919

Simeon Solomon, The Moon and Sleep, 1894, Tate Britain, London, UK
_____________

Ο Απρίλης κ’ η Σελήνη...

Ο Απρίλης κ’ η Σελήνη μέσα στο άλσος
σμίξαν. Το μεσονύχτι μεθυσμένοι
πέρασαν μ’ ευθυμία.
Και τώρα στη γαλήνη είνε απλωμένη
ρεμβαστική ματιά, η μελαγχολία.[...]

Μαρία Πολυδούρη, Φαντασία στο τραγούδι μιας νυχτερινής κιθάρας, 
Από τη συλλογή «Ηχώ στο Χάος»

Καλλιόπη Ασαργιωτάκη, Μαρία Πολυδούρη, 2005, λάδι και παστέλ σε χαρτί, 
© 2019 The Sotiris Felios Collection.
____________

Ήμουν το πρωτολούλουδο του Απρίλη...

Μ' απάντησες στο δρόμο σου, Ποιητή.
Ήμουν το πρωτολούλουδο του Απρίλη.
Η δίψα της αγάπης που ζητεί
σου φλόγιζε τη σκέψη και τα χείλη.

Ήμουν το πρωτολούλουδο. Κλειστή
τότε η πηγή των στοχασμών μου, εμίλει
μόνο η καρδιά μου αθώα και λατρευτή,
όταν το πρώτο βλέμμα μου είχες στείλει.[...]

Μαρία Πολυδούρη, Η αγάπη του Ποιητή, 1923, εκδόσεις Εστία


Odilon Redon, Red Thorns
___________

Του Απρίλη δακρυπότιστη τριανταφυλλιά...

Του Απρίλη οι δροσοπότιστες τριανταφυλλιές φουντώνουν. 
Αγκάθινα που απλώνουν τα κλαριά, 
τα τρυφερά τριαντάφυλλα πριν ανοιχτούν ματώνουν 
και κρέμονται λιπόψυχα, βαριά.

Του Απρίλη δακρυπότιστη τριανταφυλλιά θεριεύει 
στο στήθος μου η αγάπη αγκαθωτή.
Ρόδο η καρδιά μου αμύριστο πληγώνεται όπως νεύει 
και να! στο φως λιπόψυχη, ανοιχτή.

Μαρία Πολυδούρη, Απριλιάτικο, 
Αθήνα -Παρίσι (1922 - 1927), εκδόσεις Εστία

Sir Lawrence Alma-Tadema, Summer Offering(Young Girl with Roses), 1911
_____________

Τ’ είν’ ο Απρίλης με τα ρόδα του και μόνα;

Δε μπορώ να μη σε βλέπω το χειμώνα,
δε μπορώ να μη σε βρω το καλοκαίρι,
τ’ είν’ ο Απρίλης με τα ρόδα του και μόνα,
σα δεν έρθεις με τριαντάφυλλα στο χέρι; [...]

Κωστής Παλαμάς, Στιγμές και Ρίμες, Δειλοί και Σκληροί Στίχοι

Pierre-Narcisse Guerin, Aurora and Cephalus, 1810
__________

Ο Απρίλις κι η Αυγή

Ταίρι νιόνυφο προβαίνει
Ο Απρίλις κι η Αυγή,
Να του στρώση το προσμένει
Νυμφικό κρεββάτ’ η Γη.[...]

1881

Κωστής Παλαμάς, Ο Απρίλις κι η Αυγή, Τραγούδια της Καρδιάς και της Ζωής, 
Άπαντα, τόμος πρώτος, Αθήνα, Ίδρυμα Κωστή Παλαμά, 
Πάτρα, Στέγη Γραμμάτων Κωστής Παλαμάς


Hans Sebald Beham, March and April, between 1546 and 1547, 
Los Angeles County Museum of Art
____________

Ο Απρίλις θησαυρούς αφίνει!

Ο Απρίλις ξανθός, αρχοντιά φημισμένη,
Ζαχαρένια θωριά, ο Απρίλις πεθαίνει·
Και ο Μάις απάνου του γέρνει,
Χαροκόπος λεβέντης, μα δίχως μυαλά,
και του φρόνιμου Απρίλι τα μάτια σφαλά,
Και τα πλούτη του παίρνει.

Ο Απρίλις σωρούς θησαυρούς και καλούδια,
Τι πουλιά, τι νερά, τι δροσιές, τι λουλούδια
Στα παλάτια τα πράσιν’ αφίνει!
Κι απ’ την ίδια στιγμή και απ’ την πρώτη βραδειά
Να ο Μάις· αλύπητα δίχως καρδιά
Τα 'ξοδεύει, τα χύνει. [...]

Μάιος 1883

Κωστής Παλαμάς, Μάιος, Μήνες, Τα Τραγούδια της Πατρίδος μου,
 Άπαντα, τόμος πρώτος, Αθήνα, Ίδρυμα Κωστή Παλαμά, 
Πάτρα, Στέγη Γραμμάτων Κωστής Παλαμάς.


Ένας ευαίσθητος Απρίλης 

Στίχοι: Ηλίας Κατσούλης
Μουσική: Παντελής Θαλασσινός
Δίσκος: Καλαντάρι (2006)


Ένας ευαίσθητος Απρίλης, ένας αθέατος καιρός
γελάει το φρουρό της πύλης και βγαίνει ήλιος λαμπερός.
Πετά τα ρούχα του στρατιώτη, φορά πουκάμισο λευκό
και στην αγάπη του την πρώτη στέλνει ένα όνειρο γλυκό.

Φέρνει μια ζάλη στους ανέμους, ανατριχίλα στο νερό
με την καρδιά στήνει πολέμους και με τον Έρωτα χορό.

Ένας ευαίσθητος Απρίλης, ένας αθέατος καιρός
γελάει το φρουρό της πύλης και βγαίνει ήλιος λαμπερός.
Από τους κήπους κόβει βάγια κι απ' την αυλή του πασχαλιές
για να στολίσει τα ναυάγια που μείναν δίχως αγκαλιές.

Φέρνει μια ζάλη στους ανέμους, ανατριχίλα στο νερό
με την καρδιά στήνει πολέμους και με τον Έρωτα χορό.



Απρίλιος 

Στίχοι και Μουσική: Ορφέας Περίδης

Ψαράδες την πρωταπριλιά μεγάλο ψέμα είπαν
σκαρφάλωσαν στις φασολιές και στα ουράνια βγήκαν
ήπιαν το γάλα των θεών, όλο το γαλαξία
αιώρες στο άλσος το ιερό με τα κορίτσια είδαν
τους πόθους και τα πάθη, το ερωτευμένο ελάφι

Το Σάββατο τους ξύπνησαν οι γκάιντες και τα ντέφια
ο Λάζαρος ο αγέλαστος βάγια σκορπάει στα δίχτυα
το μοιρολόι της Παναγιάς, των γυναικών λουλούδια
αυτά αναστήσαν τον Χριστό, χαρές δες και λουλούδια
κι ο Άδης επικράνθη, τ' άδυτα μύχια βάθη

Φωτιές τα χριστολούλουδα, η πλάση που ανασαίνει
χείλη με χείλη το γλυκό φιλι που ανασταίνει
ο 'Αι Γιώργης στην πηγή πολέμησε τον δράκο
και τα νερά λευτέρωσε και πότισε τον κάμπο
ολόκληρη οικουμένη φιλί που ανασταίνει

Ψυχές ξυπνήσαν σώματα κι ήπιαν όλο το πάθος
πόσο κρατάει ο έρωτας όσο ανοιχτό ένα άνθος!
Άχρονο φως αόρατο, κατέβα να μας ντύσεις
κι όλου του κόσμου τις καρδιές να τις παρηγορήσεις
κόκκινες να τις βάψεις κι αόρατο να λάμψεις



Πότε θα μπούμε στον Απρίλη

Στίχοι: Πυθαγόρας
Μουσική: Γιώργος Γιαννουλάτος
Πετρή Σαλπέα
Τα λιοτρόπια (1974)

Έπιασε το ξεροβόρι
Και δεν λες να μού’ρθεις πια
Με φωτιά και πανωφόρι
Δεν ζεσταίνεται η καρδιά

Πότε θα μπούμε στον Απρίλη
Το «σ’αγαπώ» να θυμηθείς;
Πότε θα σμίξουμε τα χείλη
Πότε καρδούλα μου θα’ρθείς;

Έχω στην καρδιά χειμώνα
Και στα χείλη παγωνιά
Πως σε πίκρανα λησμόνα
Φάρμακο είναι η λησμονιά


Έστησ' ο Έρωτας χορό

(Ποίηση: Δ.Σολωμού, Σύνθεση: Γ.Μαρκόπουλου) 

Έστησ' ο Έρωτας χορό με τον ξανθόν Απρίλη,
Κι η φύσις ηύρε την καλή και τη γλυκιά της ώρα,

Και μες στη σκιά που φούντωσε και κλει δροσιές και μόσχους
Ανάκουστος κιλαϊδισμός και λιποθυμισμένος.
Νερά καθάρια και γλυκά, νερά χαριτωμένα,
Χύνονται μες την άβυσσο τη μοσχοβολισμένη,
Και παίρνουνε το μόσχο της, κι αφήνουν τη δροσιά τους,
Κι ούλα στον ήλιο δείχνοντας τα πλούτια της πηγής τους,
Τρέχουν εδώ, τρέχουν εκεί, και κάνουν σαν αηδόνια.
Έξ' αναβρύζει κι η ζωή σ' γη, σ' ουρανό, σε κύμα.

Αλλά στης λίμνης το νερό, π' ακίνητό 'ναι κι άσπρο,
Ακίνητ' όπου κι αν ιδής, και κάτασπρ' ως τον πάτο,
Με μικρόν ίσκιον άγνωρον έπαιξ' η πεταλούδα,
Που 'χ' ευωδίσει τς ύπνους της μέσα στον άγριο κρίνο.

Αλαφροίσκιωτε καλέ, για πες απόψε τι 'δες;
Νύχτα γιομάτη θαύματα, νύχτα σπαρμένη μάγια!

Χωρίς ποσώς γης, ουρανός και θάλασσα να πνένε,
Ουδ' όσο κάν' η μέλισσα κοντά στο λουλουδάκι,
Γύρου σε κάτι ατάραχο π' ασπρίζει μες στη λίμνη,
Μονάχο ανακατώθηκε το στρογγυλό φεγγάρι,

Κι όμορφη βγαίνει κορασιά ντυμένη με το φως του.

(ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΣΟΛΩΜΟΣ: ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΟΡΚΗΜΕΝΟΙ 
ΣΧΕΔΙΑΣΜΑ Γ΄, Απόσπασμα 6, Ο ΠΕΙΡΑΣΜΟΣ)


Απρίλη μου 

Στίχοι και μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Γρηγόρης Μπιθικώτσης
Το τραγούδι του νεκρού αδελφού (1962)

Απρίλη μου, Απρίλη μου ξανθέ
και Μάη μυρωδάτε, καρδιά μου πώς αντέ 
Καρδιά μου πώς, καρδιά μου πώς αντέχεις
μέσα στην τόση αγάπη και στις τόσες ομορφιές

Γιομίζ’ η γειτονιά τραγούδια και φιλιά
Την κοπελιά μου τη λένε Λενιώ
Την κοπελιά μου τη λένε Λενιώ
Την κοπελιά μου τη λένε Λενιώ, μα το `χω μυστικό

Αστέρι μου, αστέρι μου χλωμό
του φεγγαριού αχτίδα στο γαϊτανόφρυδο
Στο γαϊτανο , στο γαϊτανοφρυδό σου
κρεμάστηκε η καρδιά μου σαν το πουλάκι στο ξόβεργο

Γιομίζ’ η γειτονιά...

Λουλούδι μου, λουλούδι μυριστό
και ρόδο μυρωδάτο, στη μάνα σου θα `ρθω
στη μάνα σου, στη μάνα σου θα `ρθω
να πάρω την ευχή της και το ταίρι που αγαπώ


Κοιμήσου παλικάρι 

Στίχοι: Νίκος Γκάτσος
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης
Βίκυ Μοσχολιού
Δίσκος: Θαλασσινά φεγγάρια (1974) 


Αγάπη δίχως άκρη κι η θάλασσα πλατιά
Και της καρδιάς το δάκρυ, 
Πικρή σταλαγματιά

Κοιμήσου παλληκάρι στο κύμα τ’ αρμυρό
Θ’ αλλάξει το φεγγάρι, 
κι εγώ, κι εγώ θα καρτερώ

Αστροφεγγιά του Μάρτη, τ’ Απρίλη ξαστεριά
Δε σου ’μελλε γλυκέ μου, 
Να ξαναδείς στεριά

Κοιμήσου παλληκάρι στο κύμα τ’ αρμυρό
Θ’ αλλάξει το φεγγάρι, 
Κι εγώ, κι εγώ θα καρτερώ


Του σκοτωμένου αγοριού

Στίχοι: Λευτέρης Παπαδόπουλος
Μουσική: Μίμης Πλέσσας
Δίσκος: Μίλα μου για τη λευτεριά (1971)
Ρένα Κουμιώτη

Του σκοτωμένου αγοριού το αίμα
κοντά στο ρέμα, κοντά στο ρέμα
όταν περνάς μην το πατήσεις
σκύψε να προσκυνήσεις

Δίπλα στα φρύγανα κοιμόταν σαν Απρίλης 
στάχυα στα χείλια του και στα μαλλιά
κι ακούστηκε η πιστολιά
και χάθηκε ο Απρίλης

Του σκοτωμένου αγοριού τους βώλους
κατάρα σ’ όλους, κατάρα σ’ όλους
βάλ’ τους ξανά στην κασετίνα
κι απέ ξαναπροσκύνα

Δίπλα στα φρύγανα κοιμόταν σαν τον Μάη
στάχυα στα χείλια του και στα μαλλιά
κι ακούστηκε η πιστολιά
και το αγόρι πάει


Το κορίτσι μου στ΄ άστρα    

Στίχοι: Ανδρέας Αγγελάκης
Μουσική: Δήμος Μούτσης
Γιάννης Πουλόπουλος (1967)


Κρίνα τ’ Απρίλη ανθούν στην γλάστρα
να το κορίτσι μου, αστέρι στ’ άστρα

Θάλασσα ατέλειωτοι γαλάζιοι κάμποι
στ’ άσπρα παράθυρα ο ήλιος λάμπει

Άσπρα τριαντάφυλλα η αυγή θα στείλει
για το κορίτσι μου γιορτάστε φίλοι


Ήτανε Απρίλης μήνας 

Στίχοι, μουσική: Γιώργος Μητσάκης
Γιώργος Νταλάρας (1969)
Φωνητικά: Τάσσα Μαυρίδου


Ήτανε Απρίλης μήνας τα λουλούδια ανθίζανε
και στα πάρκα της Αθήνας τα παιδιά σφυρίζανε

Κι εγώ τότε σε πρωτόδα που ανθίζανε τα ρόδα
κι είχες πρόσωπο με χάρη περισσή 
και το πιο όμορφο λουλούδι `σουν εσύ

Ποιο χέρι σ’ έχει κόψει λουλούδι τρυφερό
σε ποια αγκαλιά να γείρω αγάπη πού να βρω
εγώ στους κήπους τώρα σεργιάνι δε θα βγω
το δάκρυ μου ποτάμι να πέσω να πνιγώ

Κι όταν μ’ εύρει ο χειμώνας ορφανό σε μια γωνιά
το κορμί μου θα παγώσει ο βοριάς κι η παγωνιά

Κι η καρδιά μου ορφανεμένη πεταλούδα πληγωμένη
που αγάπησε για πρώτη της φορά
κι είναι τώρα με σπασμένα τα φτερά

Ποιο χέρι σ’ έχει κόψει λουλούδι τρυφερό
σε ποια αγκαλιά να γείρω αγάπη πού να βρω
εγώ στους κήπους τώρα σεργιάνι δε θα βγω
το δάκρυ μου ποτάμι να πέσω να πνιγώ


Απρίλης 

Στίχοι:  Λευτέρης Παπαδόπουλος
Μουσική: Βασίλης Κουμπής
Πόπη Αστεριάδη (1972)   

Αγόρι μου ξανθέ μου Απρίλη
σαν δυοσμαρίνι ευωδάς
κάθε που με ξεπροβοδάς
μ’ ένα φιλί στα χείλη

Αγόρι μου ξανθέ μου Απρίλη
άσπρα μου δόντια δροσερά
ποια Παναγιά καλοκυρά
μωρό σ’ εγλυκοφίλει;

Αγόρι μου ξανθέ μου Απρίλη
έλα στο πλάι μου ξανά
να γιάνεις ό,τι με πονά
κι όσα ο καιρός θα στείλει


Είπες Απρίλη πως θα `ρθεις
  
Στίχοι: Γιώργος Σκούρτης
Μουσική: Γιάννης Μαρκόπουλος
Βίκυ Μοσχολιού & Λάκης Χαλκιάς (1974) 

Είπες Απρίλη πως θαρθείς
κοντά μου να πλαγιάσεις
κι όλες τις νύχτες ξαγρυπνώ
μετρώ τα χρόνια και γερνώ
ίσως και να με χάσεις.

Ξεχάστηκα κι απ’ το Θεό
μα ελπίζω στο μικρό μου γιο.

Σαν μεγαλώσει το παιδί 
τα γράμματα θα μάθει
για να σπουδάσει και να δει
τι σ’ έσπρωξε να πας εκεί
τα ίδια να μην πάθει.

Ξεχάστηκα κι απ’ το Θεό
μα ελπίζω στο μικρό μου γιο.


Θεσσαλονίκη, Σαββατόβραδο κι Απρίλης 

Στίχοι: Κυριάκος Ντούμος
Μουσική: Γιώργος Χατζηνάσιος
Πρώτη εκτέλεση: Δημήτρης Μητροπάνος
Δίσκος: Τα συναξάρια (1981)

Θεσσαλονίκη, Σαββατόβραδο κι Απρίλης
και να μου δίνεις τον καημό μ' απλοχεριά,
σε κάποια απόμερη γωνιά της Νέας Κρήνης
με το τζουκ-μποξ να με γυρίζεις στα παλιά.

Σε ένα ρεμπέτικο θα ρίξω την ψυχή μου,
να ξεγελάσω το χαμένο τον καιρό. 
Ήτανε κάποτε η άνοιξη δική μου 
ήμουνα κάποτε Απρίλης σου εγώ.

Θεσσαλονίκη κι απ' το Κάστρο το βραδάκι
να σ' αγναντεύω και να λιώνω σαν κερί,
δεκαοχτώ χρονώ τρελό παλικαράκι
με το μεράκι σου να βγαίνω στη ζωή.


Μέρες που φύγαν 

Μουσική/ στίχοι: Γιώργος Σταυριανός
Μαρία Δημητριάδη
Δίσκος: Οι φόβοι του μεσημεριού (1986)


Μέρες που καρτερούσα 
ν’ αλλάξουν οι καιροί, 
νύχτες που σεργιανούσα 
τρεμάμενο κερί.

Μέρες που συλλογιόμουν
πού να 'σαι, πού γυρνάς
κι από ποια βρύση ξένη
πίνεις και ξεδιψάς.

Μέρες που φύγαν, μέρες που θά 'ρθουν, 
χρόνια που σ’ αγαπώ.
Η αγάπη φτάνει σαν πυροφάνι
στης νύχτας το χορό.

Μέρες που φύγαν, μέρες που θά 'ρθουν, 
χρόνια θα σ’ αγαπώ.
Γίνομαι αγάπη, γίνομαι Απρίλης, 
σκύβω και σε φιλώ.

Τα χρόνια που διαβήκαν
να σβήσω δεν μπορώ, 
οι πίκρες που μας βρήκαν
δεν έχουν τελειωμό.

Στα σύνορα της νύχτας
προσμένει η χαρά
και μες στο φως λουσμένη
μας γλυκοχαιρετά.


Άστρο τ΄ Απρίλη 
  
Στίχοι, μουσική: Στάθης Δρογώσης
Δίσκος: Τα φώτα που σβήνουν (1999)   

Μεσ’ στα σκοτάδια
Οι άνθρωποι περνούν
Ρίχνουν τα ζάρια
Κι ύστερα γερνούν

Πρόσωπα άδεια
Ψεύτικα γελούν
Μεσ’ στα σκοτάδια
Οι άνθρωποι πονούν

Μα εγώ σε θέλω
Σαν φως μονάχο
Σαν άστρο του Απρίλη
Στην πόλη που τ’ άστρα δε ζουν

Μα εγώ σε θέλω
Σαν φως μονάχο
Ζεστό με τυλίγει
Κι όλα περνούν

Ζούνε και ελπίζουν
Το τέλος να φανεί
Κι όλο γυρίζουν
Πάλι απ’ την αρχή


Κάθε Μάρτη, κάθε Απρίλη, κάθε Μάη

Πουλόπουλος Γιάννης
Μουσική/Στίχοι: Γλέζος Γιάννης/Τζεφρώνης Διονύσης

Κάθε Μάρτη, κάθε Απρίλη, κάθε Μάη
το τρενάκι της ψυχής μου ξεκινάει
και στης νιότης με γυρίζει τα λημέρια
στα μεγάλα τα ζεστά μου καλοκαίρια

Τα γλυκά μου βασανάκια τ ανοιξιάτικα
μου ραγίζουν την καρδούλα κυριακάτικα

Κάθε Μάρτη, κάθε Απρίλη, κάθε Μάη
χελιδόνι η καρδιά μου και πετάει
και θυμάμαι κάτι αγάπες περασμένες
γελαστές και τρυφερές και πονεμένες


Εκδρομή 

Μουσική: Χρήστος Νικολόπουλος
Στίχοι : Άρης Δαβαράκης
Δημήτρης Μπάσης


Η εκδρομή μου αρχίζει απ' την Ομόνοια
Όσο μ' αγαπάς θα ζω αιώνια
Μάιο μήνα έχω βρει το δρόμο μου
Να 'ρθω να σε συναντήσω

Κάθε χρόνο μόλις μπει Απρίλιος
Σα χωράφι μοιάζει όλη η υφήλιος
Παίρνω το δισάκι μου στον ώμο μου
Για να σε ξαναγαπήσω

Πάμε στα νησιά
Νύχτες μεσημέρια
Πάμε Κηφισιά
Πάμε και στ' αστέρια
σ' τα όχι και τα μη
Μην κολλάς στα πρέπει
Η δικιά μας η εκδρομή
Όλα τα επιτρέπει

Κι όπως θα χαϊδεύεται ο Ιούνιος
Και στο φως θα καίγεται ο Ιούλιος
Θα εκραγεί η γης Δεκαπενταύγουστο
Μέσα στην καυτή αγκαλιά μας

Το κρασί που κάθε χρόνο το 'πινες
Πριν οι παπαρούνες γίνουν κόκκινες
Θα χυθεί και φέτος μέσ' τα χάδια μας
Θα μεθύσει τα φιλιά μας


Θα 'ταν 12 του Μάρτη 

Στίχοι: Μιχάλης Μπουρμπούλης
Μουσική: Σταύρος Κουγιουμτζής
Χάρις Αλεξίου


Θα 'ταν 12 του Μάρτη,
μεσημέρι Κυριακής,
τότε που 'φευγες στρατιώτης
μ' ένα τρένο της γραμμής.

Τρίτη θέση σε βαγόνι,
μες στο κρύο και στο χιόνι.

Μάρτης στη Θεσσαλονίκη,
καλοκαίρι στο Ντεπό
Τα τραγούδια σου θυμάμαι,
τα τραγούδια που αγαπώ.

Και στην άκρη ξεχασμένη,
μια ζωή σε περιμένει.

Τον Απρίλη αρρωσταίνεις
και το Μάη δε μιλάς.
Μου 'γραψες δυο λέξεις μόνο,
πως ακόμα μ' αγαπάς.

Μ' αγαπάς και με θυμάσαι,
μες στο χιόνι που κοιμάσαι.


Πρώτη τ΄ Απρίλη  
  
Στίχοι, μουσική: Τάσος Βουγιατζής
Ελένη Δήμου
Δίσκος: Αντιθέσεις (1989)   

Ποιητής του ονείρου στο παιχνίδι του γύρου κι αυτός
να μαζεύει εικόνες από γκρίζους χειμώνες σκυφτός
Όπως κι όλα τα παιδιά στη δική μου τη γενιά
που δε βρίσκουν πουθενά παρηγοριά

Κι αν είναι ψέμα, πάλι βγαίνει αληθινό
Κι αν τα `χω όλα, ένα τίποτα κρατώ
Κι αν μ’ αγαπήσεις, αύριο θα μ’ αρνηθείς
Είναι πρώτη τ’ Απρίλη και δε θα με πιστέψει κανείς

Τα σταυρόλεξα λύνει και σ’ ατέλειωτη δίνη κυλά
Ουρανούς και φεγγάρια τους κλειδώσαν στ’ αμπάρια ξανά
Κι όπως όλα τα παιδιά στη δική μου τη γενιά
Μια τρελάδικο και μια στη λησμονιά

Κι αν είμαι λάθος, αύριο θα βγω σωστός
Κι αν είμαι φίλος, σύντομα θα γίνω εχθρός
Κι αν μ’ αγαπήσεις, αύριο θα μ’ αρνηθείς
Είναι πρώτη τ’ Απρίλη και δε θα με πιστέψει κανείς

Και μια πρώτη τ’ Απρίλη μες στον ήχο θα χαθώ της σιωπής


Όφις και κρίνος 

Στίχοι: Ειρήνη Γιωτοπούλου
Μουσική: Χρυσόστομος Καραντωνίου
Πάνος Παπαϊωάνου
Δίσκος: Ποτάμι ο καιρός (2009)


Δε θέλω να σε βλέπω όταν περνάς
και η ανάγκη σου να πνίγει τη δική μου.
Μήνας Απρίλης μα παράθυρα κλειστά
και το φιλί σου να λερώνει την ψυχή μου.

Και έτσι παράταιρος και μόνος θα σταθώ
σαν τα λιμάνια που προσμένουνε αγάπη
εσύ θ’ απλώνεις τα πανιά σου στον καιρό
σε μια πορεία που εγώ χάραξα στον χάρτη.

Δεν έχω ανάγκη να σε αγγίζω όπως παλιά
και η μυρωδιά σου να σαλεύει τη πνοή μου.
Έχω πια μάθει πως να ζούμε χωριστά
μέρα τη μέρα σ’ εξορίζω απ’ το κορμί μου.

Και έτσι παράταιρος και μόνος θα σταθώ
σαν τα λιμάνια που προσμένουνε αγάπη
εσύ θ’ απλώνεις τα πανιά σου στον καιρό
σε μια πορεία που εγώ χάραξα στον χάρτη.

Δε θέλω πια να μάθω τι ζητάς
αφού δεν ήμουν ούτε θα `μαι στα όνειρά σου.
Όφις και κρίνος ήταν η πλοκή σε μας
ο έρωτάς μου το σφιχτό τ’ αγκάλιασμά σου.


Το βαλς του Απρίλη  

Στίχοι: Σοφία Καραχάλιου
Μουσική: Λάζαρος Σαμαράς
Φωτεινή Βελεσιώτου


Αγκαλιές ήρθαν σαν μήνες, 
άλλες για να με ζεστάνουν
κι άλλες ήρθαν σαν τον Μάρτη, 
άνω - κάτω να με κάνουν.

Άνθρωποι, κορμιά σαν δέντρα, 
είχαν μέσα μου ριζώσει, 
άλλοι είχανε ανθίσει, 
άλλοι είχαν μαραζώσει.

Μα εγώ ζητούσα έναν, 
το Απρίλη μου τον ψεύτη
και τα λόγια που με δέναν, 
της καρδούλας μου τον κλέφτη.

Άλλοι μέσα στο Δεκέμβρη
μου ζητούσανε να γιάνω, 
τις ψυχές τις παγωμένες
κι έτσι μόνιμα να χάνω.

Τα λουλούδια που μυρίζουν
άλλοι για να με γλυκάνουν, 
στου Ιούλη τα νυχτέρια, 
τα φεγγάρια μου να φτάνουν.

Μα εγώ ζητούσα έναν
τον Απρίλη μου τον ψεύτη
και τα λόγια που με δέναν, 
της καρδούλας μου τον κλέφτη


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου