Τον έκτο μήνα τον καλό, ενώ ο ήλιος του Ιουνίου λαμποκοπούσε...

Eugène Grasset, La Belle Jardiniere – June (1896)

_____________

Επειδή και οι Ώρες γύριζαν όπως οι μέρες

με πλατιά μενεξεδένια φύλλα στο ρολόι του κήπου

Δείχτης ήμουν εγώ

Τρίτη Τετάρτη Πέμπτη 

ο Ιούνιος ο Ιούλιος ο Αύγουστος 

Οδυσσέας Ελύτης, Άξιον Εστί

Ιούνης των στίχων, Ιούνης των ήχων....

Δε θέλω πόρτα για χειμώνα. Θέλω να βγω στο καλοκαίρι. Επειδή και οι μήνες γυρίζουν όπως τα λεπτά, δείχτης να είναι τα λόγια και τα τραγούδια που δείχνουν Ιούνιο, τον έκτο μήνα τον καλό, εκείνον που ανοίγει διάπλατα τις πόρτες στο θαλερό θέρος. Να σέρνει κραυγές τροπαιοφόρου θηριωδίας ο Ιούνιος της υπαίθρου και το πράσινο να ασελγεί επί της εφήβου φύσης.

Κι όπως θα χαϊδεύεται ο Ιούνιος, ο Έρωτας θα ψιθυρίζει στο κάθε που άγγιξε κορμί με τρόπο εμπειρίκιο: «Τα ρούχα πέτα, γδύσου, τίποτε μη φοβάσαι….Ακόμη λίγη θάλασσα, ακόμη λίγο αλάτι. Έπειτα θάθελα να κυλιστώ στην αμμουδιά μαζί σου.»

Έτσι λοιπόν, το κορίτσι θα το πάρει ο Ιούνης, ο βαρκάρης - κατεργάρης, γιατί το κορίτσι θέλει θάλασσα και ο έρως θέλει θέρος. 

Γιάννης Τσαρούχης, Γιούνης

___________

Ιούνης

Στίχοι: Λευτέρης Παπαδόπουλος

Μουσική: Βασίλης Κουμπής

Ερμηνεία: Γιάννης Θωμόπουλος

12 μήνες (1972)

Ο Απρίλης κι ο Ιούνης

κι ο Φλεβάρης ο τσιγκούνης

βάλαν στοίχημα μεγάλο

ποιος θα πάρει την Μαγδάλω

Ρίχνει ο Φλεβάρης χιόνι 

και της φτιάχνει ένα σεντόνι

μα η όμορφη κυρά

φύγε του ’πε μασκαρά

Ο Απρίλης με λουλούδια 

και με πράσινα τραγούδια

τον μπαξέ του της χαρίζει

αλλά αυτή δε χαμπαρίζει

Κι ο Απρίλης λέει του Μάη 

δυό στεφάνια να της πάει

μα η όμορφη κυρά

φύγε του ’πε μασκαρά

Ο Ιούνης ο βαρκάρης 

ο ξανθός ο κατεργάρης

στην βαρκούλα του τη μπάζει

και στο πέλαγο τη βγάζει

Και στο κυματάκι πλάι 

σκύβει και τήνε φιλάει

και η όμορφη κυρά

άστραψε από χαρά

Εκδρομή

Μουσική: Χρήστος Νικολόπουλος

Στίχοι : Άρης Δαβαράκης

Ερμηνεία: Δημήτρης Μπάσης

Κι όπως θα χαϊδεύεται ο Ιούνιος…….

Σα χωράφι μοιάζει όλη η υφήλιος

Παίρνω το δισάκι μου στον ώμο μου

Για να σε ξαναγαπήσω

Πάμε στα νησιά

Νύχτες μεσημέρια

Πάμε Κηφισιά

Πάμε και στ’ αστέρια

άσ’ τα όχι και τα μη

Μην κολλάς στα πρέπει

Η δικιά μας η εκδρομή

Όλα τα επιτρέπει

Τον έκτο μήνα τον καλό

Στίχοι: Ηλίας Κατσούλης

Μουσική, ερμηνεία: Παντελής Θαλασσινός

Καλαντάρι (2006)

Σ' ένα πηγάδι δροσερό βαθιά κοιμάται το νερό

σκύβει κορίτσι αμίλητο αγόρι ψάχνει αφίλητο

Λάμπει στου χρόνου μια στιγμή τ' αεροσκέπαστο κορμί

πουκαμισάκι αέρινο, στα μάτια φως αστέρινο 

Τον έκτο μήνα τον καλό, καράβι πάει γιαλό-γιαλό 

νύχτα περνάει το Σούνιο, και φέρνει τον Ιούνιο

Ιούνιος

Στίχοι, μουσική, ερμηνεία: Ορφέας Περίδης

Ονειροπόλων μόχθοι (2011) 

Φωτιές τ' ουρανού, φωτιά στο νου 

γεννιέται μες στις στάχτες ο Θεός 

κι όποιος λυγάει, μα μένει ορθός 

φλόγες πηδάει

Καπνός μακριά, στον κάμπο βαθιά

άνεμος ροδοπέταλα σκορπάει

το αύριο ψηλά, φρουρός στην σκοπιά

αμίλητο κοιτάει

Αλλάζει στη στιγμή σαν τοπίο σ' εκδρομή

η μέρα, η εποχή

θα μοιάζει μ' ένα φως της αγάπης ο καρπός

σαν δώρο, σαν ευχή

Κήπος μικρός η ψυχή μου κλειστός

θάλασσα μεγάλη ν' ανοιχτεί

να 'χω βοηθό σύμμαχο αγνό

σ' αυτόν το λαμπαρδιάρη τον καιρό

Είχαν αρχίσει οι ζέστες...

Είχαν αρχίσει οι ζέστες – Ιούνιος μήνας –

άλλαζες κάθε τόσο θέση στο κρεβάτι

ζητώντας το δροσερό μέρος στα σεντόνια,

μη βρίσκοντας δροσιά. Κι αυτή η ταυτόχρονη 

καταδίκη και αθώωση. Φωνάζανε οι γρύλοι. 

Οι φρουροί αποκοιμήθηκαν πάνου στα όπλα τους. 

Το φεγγάρι στάθηκε να τους κοιτάζει. 

Ένα πουλί ξύπνησε. 

Το ποτάμι κυλούσε. 

Τότε ακριβώς, ο πιο μεγάλος έκανε μια κίνηση 

σα ν’ άπλωνε τον ουρανό πάνου στα γόνατά του 

κι άρχισε να ράβει τ’ αστέρια στη θέση τους

όπως ράβει ο φυλακισμένος τα κουμπιά στο σακάκι του.

Γιάννης Ρίτσος, «Κυκλική δόξα», Ποιήματα 1930-1960, Τόμος Γ΄, Κέδρος.

Vincent Van Gogh, La méridienne (1889 -1890), Musée d'Orsay, Paris, France 

___________

Στεγνός επύρωνε κι αθέριστος Ιούνιος μήνας.....

Στεγνός επύρωνε κι αθέριστος Ιούνιος μήνας

σε τούτο το ύψωμα σε φωτεινούς αγρούς…

Τι να ‘ναι αναρωτήθηκα τούτο το κάλεσμα

που έτσι γλυκά σα μέθη ολάκερο με πλημμυρίζει… 

Κι όπως λαχτάραγα να σηκωθώ στον ώμο μ’ άγγιξε 

το χέρι ανάλαφρο δίνοντας με ταραχή βαθιά. 

Σχήμα δεν έβλεπα μα το άγγιγμα… 

της παρουσίας αυτής που μ’ αιχμαλώτιζε 

μέσα μου εξύπναγε τ’ ανθρώπινο κι η δίψα 

πρωτόγονη ακυβέρνητη… 

κι εχτύπαγε με δύναμη τις σφραγισμένες θύρες. 

Μνήμες δεσπόζουσες τυφλές μαινάδες μνήμες

εντός μου εκραύγαζαν ανάστατες… 

.......όλα χαθήκαν κι ιδού γυμνός 

σε τούτο το ύψωμα στον πυρωμένο αγρό. 

Κι είπα καιρός να φύγω η μνήμη γίνηκε 

μες στο ακυβέρνητο κορμί φωτιά αδυσώπητη…

Τάκης Σινόπουλος, Η τελευταία κραυγή, Μεταίχμιο,εκδόσεις Σ.Ι ΖΑΧΑΡΟΠΟΥΛΟΣ.

Flaming June by Sir Frederic Leighton 

___________

Κατάνυξη αφρών

Κάτι αρχές Ιουνίου με παρέσυραν εδώ

Πρωτοετείς φοιτήτριες της άμμου.

Απόφοιτος εγώ. Με άριστα λυπήθηκα.

Υπάρχω χαμηλόφωνα. Μα ο αχός της θάλασσας

από τους τηλεβόες της γαλήνης

πολύ με θορυβεί....

Κική Δημουλά, Κατάνυξη αφρών, Χαίρε Ποτέ

Βούλα Παπαϊωάννου, Σκύρος, 1950-1955 (Φωτογραφικό Αρχείο Μουσείου Μπενάκη)

___________

Κραυγές τροπαιοφόρου θηριωδίας
έσερνε ο Ιούνιος...

Πρωί κι όλα του κόσμου
στημένα
στην ιδεώδη απόσταση μιας μονομαχίας.

Τα όπλα έχουν διαλεχτεί,

τα ίδια πάντα,

οι ανάγκες σου, οι ανάγκες μου.

Αυτός που θα μέτραγε ένα, δύο, τρία, πυρ

καθυστερούσε,

κι ώσπου να 'ρθει

καθίσαμε στην ίδια καλημέρα

και χαζεύαμε τη φύση.

Η εξοχή βρισκότανε στην ήβη

και το πράσινο ασελγούσε.

Κραυγές τροπαιοφόρου θηριωδίας

έσερνε ο Ιούνιος της υπαίθρου.

Πιανόταν και πηδούσε

από κλαδί δέντρων κι αισθήσεων

σε κλαδί δέντρων κι αισθήσεων,

Ταρζάν ταινίας μικρού μήκους

που κυνηγάει αθέατα θηρία

στη μικρή ζούγκλα μιας ιστορίας.

Το δάσος υποσχότανε πουλιά

και φίδια.

Δηλητηριώδης αφθονία αντιθέτων.

Το φως έπεφτε καταπέλτης

σ' ό,τι δεν ήταν φως,

κι η ερωτομανής λαμπρότης

παράφορα φιλούσε κι ό,τι δεν ήταν έρωτας,

μέχρι και τη δική σου συνοφρύωση.

Στη μικρή εκκλησία άλλος κανείς

εκτός από το πολύ όνομά της, Ελευθερώτρια.

Ένας Χριστός περίφροντις

μέτραγε με το πάθος του φιλάργυρου

το βιος του:

καρφιά κι αγκάθια.

Επόμενο ήταν να μην έχει ακούσει

τους πυροβολισμούς.  

Κική Δημουλά, Ζούγκλα, Ποιήματα, Ίκαρος

Childe Hassam, June ( 1905)

_________

Να λες ολημερίς το όνομά σου - όσο κρατάει ο Ιούνης -

[.....] Πόσο πληκτικό να είσαι κάποιος!
Πόσο κοινό, όπως ο βάτραχος
Να λες ολημερίς το όνομά σου - όσο κρατάει ο Ιούνης - 
Σ' έναν βάλτο που σε θαυμάζει!

Emily Dickinson, Έλα στον κήπο μου, μτφρ. Κώστας Λάνταβος, εκδόσεις Αρμός