Κυριακή 22 Δεκεμβρίου 2024

Το μαγικό σπαθί της λίμνης Hoan Kiem στο Ανόι του Βιετνάμ


Ο αυτοκράτορας Le Loi κρατά το μαγικό του σπαθί, που μπορούσε να τον μεταμορφώσει σε γίγαντα, 
ενώ η Kim Qui, η θεϊκή Χρυσή Χελώνα, κοιτάζει.
_______________

Η παράδοση του σπαθιού στη λίμνη Hoan Kiem, ισχυρό σύμβολο του Βιετνάμ. 

«Το τριών ποδιών μαγικό σπαθί έδιωξε τους εχθρούς
Τραγούδια αντηχούν παντού στο βουνό, τα ποτάμια και όλη τη γη
Η χελώνα φέρνει το πολύτιμο σπαθί πίσω στην προηγούμενη θέση του
Η λίμνη του επιστρεφόμενου σπαθιού λάμπει από το φως που αντανακλάται.»

Η λίμνη Hoan Kiem, το ήρεμο υδάτινο σώμα που βρίσκεται στην παλιά συνοικία του Ανόι, παίζει σημαντικό ρόλο στη βιετναμέζικη μυθολογία. Ενώ υπάρχουν πολλές παραλλαγές της ιστορίας, όλες περιλαμβάνουν την κεντρική φιγούρα του Lê Lợi, ενός μεγάλου πολεμιστή, που υπερασπίζεται το Βιετνάμ από τη δυναστεία των Μινγκ της Κίνας, καθώς και έναν ψαρά, μια θεοποιημένη χρυσή χελώνα και το σπαθί Thuận Thiên, ένα ισχυρό όπλο που κληροδοτήθηκε στον Lê Lợi από τον Long Vương, έναν μυθικό Βασιλιά - Δράκο. 

Ο Lê Lợi (1385 -1433 μ.Χ.) ήταν ένα πραγματικό πρόσωπο, ένας επαναστάτης ήρωας που έγινε αυτοκράτορας και ο οποίος διέθετε στρατιωτικό ταλέντο, κυβερνητική ικανότητα και συμπόνια για τους ανθρώπους. Έγινε ιδρυτής της δυναστείας Lê ( (1428–1788), της μεγαλύτερης και μακροβιότερης δυναστείας του παραδοσιακού Βιετνάμ. 


Άγαλμα του βασιλιά Lê Lợi μπροστά από το Δημαρχείο της επαρχίας Thanh Hóa.
_____________

Το Thuận Thiên (Θέληση του Ουρανού) ήταν το μυθικό μαγικό ξίφος του βασιλιά Lê Lợi, το οποίο, μετά από δέκα χρόνια σκληρών μαχών (1418 -1428), έφερε την πολυπόθητη νίκη στην εξέγερση ενάντια στη δυναστεία των Μινγκ, που είχε εισβάλει και είχε καταλάβει το Βιετνάμ το 1407. Το σπαθί διέθετε μαγική δύναμη, η οποία υποτίθεται ότι έκανε τον Lê Lợi να ψηλώσει πολύ και ν’ αποκτήσει τη δύναμη 10 χιλιάδων ανδρών.


Καλλιτεχνική απόδοση του θρυλικού σπαθιού Thuận Thiên (Θέληση του Ουρανού)
___________

Σύμφωνα με τον ιδρυτικό μύθο του έθνους, οι Βιετναμέζοι είναι απόγονοι ενός θαλάσσιου δράκου και μιας νεράιδας του βουνού. Έτσι ο Long Vương, ο θρυλικός Βασιλιάς Δράκος της λίμνης Hồ Lục Thủy (Λίμνη του Πράσινου Νερού) - αυτή ήταν η αρχική ονομασία της λίμνης Hoan Kiem - αποφάσισε να βοηθήσει τον Lê Lợi δανείζοντάς του το σπαθί του. Μια εκδοχή του θρύλου θέλει το σπαθί να έχει δοθεί ολόκληρο στον Lê Lợi από την Kim Quy, τη γιγάντια θεϊκή Χρυσή Χελώνα, ενώ μια άλλη εκδοχή υποστηρίζει ότι το σπαθί δεν του δόθηκε εξ αρχής ολόκληρο, αλλά χωρίστηκε σε δύο μέρη: μια λεπίδα και μια λαβή σπαθιού.


Καλλιτεχνική απεικόνιση της χελώνας Kim Quy που δίνει στον Lê Lợi το μυθικό σπαθί, 
Thuận Thiên.
________________



Ο θρύλος του Lê Lợi  όπως απεικονίζεται σε βιετναμέζικο γραμματόσημο
_____________


Lê Lợi και Lê Thận: ο πολεμιστής και ο ψαράς

Στην επαρχία Thanh Hóa, υπήρχε ένας ψαράς με το όνομα Lê Thận, ο οποίος δεν είχε καμία σχέση με τον Lê Lợi. Ένα βράδυ, το δίχτυ του έπιασε κάτι βαρύ. Σκεπτόμενος πόσα χρήματα θα έπαιρνε γι' αυτό το μεγάλο ψάρι, ενθουσιάστηκε πολύ. Ωστόσο, ο ενθουσιασμός του σύντομα μετατράπηκε σε απογοήτευση, όταν είδε ένα μακρύ, λεπτό κομμάτι μετάλλου μπλεγμένου στο δίχτυ.Το πέταξε πάλι στο νερό και όταν τράβηξε το δίχτυ, το μεταλλικό κομμάτι ήταν πάλι εκεί.Το σήκωσε και το πέταξε μακριά με όλη του τη δύναμη.Την τρίτη φορά που ανέβηκε το δίχτυ, έγινε το ίδιο: το μεταλλικό κομμάτι ήταν ξανά μπλεγμένο στο δίχτυ. Σαστισμένος, έφερε τη λάμπα του πιο κοντά και εξέτασε προσεκτικά το παράξενο αντικείμενο. Μόνο τότε παρατήρησε ότι ήταν η λεπίδα ενός ξίφους, που του έλειπε η λαβή. Πήρε τη λεπίδα μαζί του και μη ξέροντας τι να την κάνει, την έβαλε στη γωνία του σπιτιού του.

Μερικά χρόνια αργότερα, ο Lê Thận εντάχθηκε στον επαναστατικό στρατό του Lê Lợi και γρήγορα ανέβηκε σε βαθμίδες. Κάποτε, ο στρατηγός επισκέφτηκε το σπίτι του ψαρά, που δεν είχε φωτισμό, οπότε όλα ήταν σκοτεινά. Αλλά σαν να αισθανόταν την παρουσία του Lê Lợi, η λεπίδα στη γωνία του σπιτιού εξέπεμπε μια φωτεινή λάμψη. Ο Lê Lợi σήκωσε τη λεπίδα και είδε δύο λέξεις να εμφανίζονται μπροστά στα μάτια του: Thuận Thiên (Θέληση του Ουρανού). Με την έγκριση του Lê Thận, ο Lê Lợi πήρε τη λεπίδα μαζί του. Μια μέρα, κυνηγημένος από τον στρατό των Μινγκ, ο Lê Lợi είδε ένα παράξενο φως να αναβλύζει από τα κλαδιά ενός δέντρου banyan. Ανέβηκε στα κλαδιά και εκεί βρήκε μια λαβή σπαθιού, στολισμένη με πολύτιμα πετράδια. Θυμούμενος τη λεπίδα που είχε βρει νωρίτερα, την έβγαλε και την τοποθέτησε στη λαβή. Η εφαρμογή ήταν τέλεια. 

Πιστεύοντας ότι ο Παράδεισος του είχε εμπιστευθεί τη μεγάλη υπόθεση της απελευθέρωσης της γης του Βιετνάμ, ο Lê Lợi πήρε τα όπλα και συγκέντρωσε τον κόσμο κάτω από τη σημαία του. Για τα επόμενα χρόνια, το μαγικό σπαθί του έφερνε τη μία νίκη μετά την άλλη. Οι άνδρες του δεν χρειαζόταν πλέον να κρύβονται στο δάσος, αλλά διείσδυσαν επιθετικά σε πολλά εχθρικά στρατόπεδα και κατέλαβαν τους σιταποθήκες τους. Το σπαθί τους βοήθησε να απωθήσουν τον εχθρό, έως ότου το Βιετνάμ απελευθερώθηκε και πάλι από την κινεζική κυριαρχία. Ο Lê Lợi ανέβηκε στο θρόνο το 1428, τερματίζοντας τη 10ετή εκστρατεία του και ανακτώντας την ανεξαρτησία της χώρας.


Η εικόνα του Lê Lợi μεταφέρθηκε και στο κουκλοθέατρο του νερού
___________

Η επιστροφή του σπαθιού στον Δράκο - Βασιλιά

Όπως ακριβώς και στο θρύλο του Excalibur, του μαγικού σπαθιού που χρησιμοποιούσε ο βασιλιάς Αρθούρος, το Thuận Thiên έπρεπε να επιστραφεί στην υδάτινη πηγή του.

Ένα χρόνο μετά την άνοδό του στο θρόνο, ο Lê Lợi βρισκόταν σε μια βάρκα με δράκο, που έκανε βόλτα γύρω από τη Hồ Lục Thủy (Λίμνη Πράσινου Νερού), ακριβώς μπροστά από το παλάτι του. Όταν έφτασαν στη μέση της λίμνης, μια γιγάντια χελώνα (Kim Qui) αναδύθηκε κάτω από την επιφάνεια του νερού. Ο Lê Lợi διέταξε τον καπετάνιο να επιβραδύνει και ταυτόχρονα είδε το μαγικό σπαθί στη ζώνη του να κινείται από μόνο του. Η Χρυσή Χελώνα προχώρησε προς τη βάρκα και τον αυτοκράτορα, και στη συνέχεια με ανθρώπινη φωνή, του ζήτησε να επιστρέψει το μαγικό σπαθί στον αφέντη της, που ζούσε κάτω από το νερό. 

- Η Μεγαλειότητά σας πρέπει να επιστρέψει το σπαθί στον Long Vương!

Ξαφνικά έγινε σαφές στον Lê Lợi ότι το σπαθί του δόθηκε μόνο για να εκτελέσει το καθήκον του, αλλά τώρα πρέπει να επιστραφεί στον νόμιμο ιδιοκτήτη του, διαφορετικά κινδυνεύει να τον διαφθείρει. Ο Lê Lợi τράβηξε το σπαθί από το θηκάρι του και το έδωσε στη χελώνα. Με μεγάλη ταχύτητα, η χελώνα άνοιξε το στόμα της και άρπαξε με τα δόντια της το σπαθί στον αέρα. Κατέβηκε πάλι στο νερό, με το γυαλιστερό σπαθί στο στόμα της, και για μια μεγάλη περίοδο, λέγεται ότι φαινόταν ένα φως να τρεμοπαίζει στα θολά βάθη της λίμνης. Σε ανάμνηση αυτού του εκπληκτικού γεγονότος, ο Lê Lợi μετονόμασε αυτή τη λίμνη σε Hồ Gươm (Λίμνη του ξίφους) ή Hồ Hoàn Kiếm (Λίμνη του επιστρεφόμενου ξίφους).


Απεικόνιση του θρύλου της Kim Qui και του μαγικού ξίφους, 
σε κεραμική τοιχογραφία στο ναό Hoan Kiem
____________


Tháp Rùa, ο Πύργος της Χελώνας

Συνδεδεμένος στενά με τον μύθο του μαγικού σπαθιού και της Χρυσής Χελώνας είναι και ο Πύργος της Χελώνας - Tháp Rùa, στα Βιετναμέζικα - χτισμένος σε μια νησίδα περίπου 350 τετραγωνικών μέτρων, μια πρώην περιοχή αλιείας την εποχή του βασιλιά Le Thanh Tong, στο μέσον της λίμνης Hoàn Kiếm,  Όταν οι Γάλλοι κατέφτασαν εδώ και κατέκτησαν το Ανόϊ, το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού γύρω από τη λίμνη έφυγε μακριά, όπως κι οι βιετναμέζοι αξιωματούχοι οι οποίοι εγκατέλειψαν τα γραφεία τους κι έμεινε μόνο ο Nguyen Ngoc Kim, ο οποίος ήταν ο μεσολαβητής μεταξύ των γαλλικών στρατευμάτων και των Βιετναμέζων. Το 1886, ο Nguyen Ngoc Kim έλαβε άδεια από την κυβέρνηση να χτίσει έναν πύργο στη μέση της λίμνης Hoàn Kiếm προς τιμήν του Lê Lợi, όμως εκείνος σχεδίαζε να θάψει κρυφά τον πατέρα του μέσα στον πύργο. Οι κάτοικοι της πόλης ανακάλυψαν τα σχέδιά του και έβγαλαν το σώμα του πατέρα του από την κατασκευή.

Κάποιοι λένε ότι η ονομασία Πύργος της Χελώνας οφείλεται στο γεγονός ότι κάποτε ζούσαν πολλές μεγάλες χελώνες στη λίμνη. Ο θρύλος λέει ότι οι χελώνες στη λίμνη Hoan Kiem γεννήθηκαν στο Lam Kinh, στο Thanh Hoa, τη γενέτειρα του Lê Lợi, και μεταφέρθηκαν εδώ από τον Lê Lợi.


Tháp Rùa, ο Πύργος της Χελώνας
______________

Η χελώνα της λίμνης Hoan Kiem (Kim Quy)

Λόγω αυτού του θρύλου, η χελώνα της λίμνης Hoan Kiem  αποτελεί μια εξέχουσα προσωπικότητα στη βιετναμέζικη μυθολογία. Εκτιμάται για τη σοφία και την προστατευτική της φύση και διακρίνεται από το λαμπερό χρυσό κέλυφός της, το οποίο συμβολίζει την ευημερία και τη θεϊκή προστασία. Η αστραφτερή επιφάνεια χρησιμεύει ως μεταφορά για την αγνότητα και τη σοφία, ενισχύοντας τη σεβαστή της θέση. Με στιβαρή κατασκευή, δυνατά άκρα και επιμήκη λαιμό, η Kim Quy παρουσιάζει μια τρομερή παρουσία που προκαλεί σεβασμό.

Οι καλλιτεχνικές αναπαραστάσεις συχνά αναδεικνύουν μοναδικά χαρακτηριστικά, όπως ένα εκφραστικό πρόσωπο που μεταφέρει ευφυΐα και γαλήνη. Περίπλοκα σκαλίσματα και σύμβολα κοσμούν το κέλυφός του, τονίζοντας τις θεϊκές του ιδιότητες και τους συσχετισμούς με την ευοίωνη και τη μακροζωία. Αυτή η λαμπρή χρυσή απόχρωση όχι μόνο ξεχωρίζει τον Kim Quy από άλλα μυθολογικά όντα στο Βιετνάμ, αλλά ενισχύει επίσης τη σημασία του στην πολιτιστική αφήγηση. Τα βαθιά μάτια της χελώνας που γνωρίζουν υποδηλώνουν μια ικανότητα αντίληψης πέρα ​​από τον φυσικό κόσμο, αγγίζοντας την πνευματική και μυστικιστική σφαίρα. Συνολικά, η Kim Quy ενσαρκώνει μια αύρα ευλάβειας και δέους, που πραγματικά αρμόζει σε έναν θεϊκό προστάτη.


Η χελώνα της λίμνης Hoan Kiem (Kim Quy)
____________


Η χελώνα της λίμνης Hoan Kiem, είναι στην πραγματικότητα  ένα αμφιλεγόμενο από πλευράς ταξινόμησης είδος χελώνας της Νοτιοανατολικής Ασίας, με ένα μόνο γνωστό δείγμα, αυτό που ζει στη λίμνη ετούτη. 

Στις 2 Ιουνίου 1967, μια χελώνα Hoan Kiem πέθανε από τους τραυματισμούς που της προκάλεσε ένας περίεργος ψαράς, που διατάχθηκε να πιάσει τη χελώνα και να τη μεταφέρει κάπου αλλού, και αυτός αντίθετα, τη χτύπησε μ' ένα λοστό. Το σώμα της χελώνας διατηρήθηκε και είναι προς επίδειξη στο ναό. Το συγκεκριμένο είδος ζύγιζε διακόσια κιλά, είχε μήκος σχεδόν δύο μέτρα, και μέχρι τότε κανείς δεν ήταν σίγουρος αν υπήρχε τέτοιο είδος χελώνας. 

Στις 24 Μαρτίου, 1998, ένας ερασιτέχνης κάμεραμαν συνέλαβε με το φακό του ένα παρόμοιο πλάσμα που επιβίωνε μέσα στη λίμνη, γεγονός που αποδεικνύει ότι υπήρχαν πράγματι ακόμα τέτοιες υπάρξεις. Το 2000, ο καθηγητής Ha Dinh Duc έδωσε στη χελώνα της λίμνης Hoan Kiem, την επιστημονική ονομασία «Rafetus leloii»

Η τελευταία χελώνα που ζούσε στη λίμνη Hoan Kiem, η οποία θεωρούνταν ενσάρκωση της θεϊκής χελώνας- γνωστή στοργικά στους ντόπιους ως «Cụ Rùa», που σημαίνει «ο μεγάλος παππούς» στα βιετναμέζικα, αναφέρθηκε νεκρή στις 19 Ιανουαρίου 2016. Ένας ντόπιος είδε το σώμα της χελώνας να επιπλέει στο νερό και το ανέφερε στις αρχές. Η τελευταία φορά που η χελώνα εντοπίστηκε ζωντανή ήταν στις 21 Δεκεμβρίου 2015.


Μια διατηρημένη χελώνα της λίμνης Hoan Kiem, που εκτίθεται στο «Temple of the Jade Mountain»
_____________



ΠΗΓΕΣ

  • Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης, Βιετνάμ, Η γη των ατελείωτων ορυζώνων, εκδόσεις Οδός Πανός