'Ομορφα που τραγουδούσε το φθινόπωρο......Λέναρντ Κοέν, Μαριάννε Ιλέν

Η Ύδρα, όπως ήταν όταν έφτασαν στο νησί, για πρώτη φορά, ο Άξελ κι η Μαριάννε 

(Φωτό: Μπιορν Σόστα) 

__________

Ζωή απλή, ριζωμένη στο εδώ και τώρα... 

Οι πεντακάθαρες μέρες του φθινοπώρου στην Ύδρα ήταν η ομορφότερη εποχή του χρόνου. Καθισμένη δίπλα στη θάλασσα και γράφοντας στο ημερολόγιο της, η Μαριάννε αισθανόταν ότι μπορούσε να τεντώσει το χέρι της και ν' αγγίξει την Πελοπόννησο. Η ζωή ήταν απλή, ριζωμένη στο εδώ και τώρα. Η Μαριάννε ένιωθε ελεύθερη. Τα πάντα τραγουδούσαν μέσα της. Η σεξουαλική, η ερωτική, η όμορφη πλευρά της ανθρώπινης ταυτότητας γιόρταζαν μέσα της όπως ποτέ πριν. Ήταν πάντα τόσο κουμπωμένη! Και να 'την τώρα, με το στήθος και την καρδιά ορθάνοιχτα! 

Έκλεινε τα μάτια κι ένιωθε το άθροισμα όλων αυτών των καλών πραγμάτων που είχε στη ζωή της: μια εικόνα  του εσώτερου εαυτού της, παρμένη από ψηλά, πάνω από τη χωμάτινη βεράντα με τ' ανθισμένα, κίτρινα λουλούδια.  Μια μικρή ξύλινη πόρτα που οδηγούσε στο ατελιέ, ο Άξελ Γιοάκιμ να κοιμάται ήρεμα, με σταθερή αναπνοή, τυλιγμένος με μια κουβέρτα στην κούνια του, το σχοινί που οδηγούσε από την κούνια, έξω στην ταράτσα, όπου καθόταν εκείνη - ο Λέναρντ, να της διαβάζει ποιήματα κάτω από τον έναστρο, τοξωτό ουρανό από πάνω τους, το ένα επίπεδο λαμπρά, κίτρινα άστρα πάνω στ' άλλο- το γκάρισμα από ένα γαϊδουράκι να τέμνει το σκοτάδι. Θυμήθηκε τα λόγια της γιαγιάς της: όταν βλέπεις διάττοντα αστέρα, να κάνεις μια ευχή, μα να μην τη  λες σε κανένα· μια ευχή μόνο, σιωπηλή.

Το σπίτι της Μαριάννε και του Άξελ στα Καλά Πηγάδια

____________ 

Ο Λέναρντ περιγράφει πώς καθόταν στα σκαλιά, χαζεύοντας τη Μαριάννε, ενώ εκείνη κοιμόταν, με τα χρυσά μαλλιά της απλωμένα στο μαξιλάρι: "Συνήθιζα να κάθομαι στις σκάλες και να την κοιτάζω σαν κοιμόταν· Τα σκαλιά ήταν το πιο ουδέτερο μέρος του σπιτιού. Ένα ολόκληρο χρόνο την κοιτούσα, υπό το φως του φεγγαριού ή μιας λάμπας πετρελαίου... και ό,τι δεν κατάφερα να βρω τις λέξεις να το εκφράσω, χάθηκε. Ό,τι παρέδωσα εκεί μέσα, το σπίτι το 'χει διατηρήσει· γιατί, ακόμα κι άναρθρα βγαλμένη από μέσα μου, αυτή η πρώτη, αποκλειστική εκδοχή του πεπρωμένου μου, είναι υπερβολικά άχρηστη κι υπερβολικά αγνή για να πεθάνει, σα μικρό ποίημα".

Αυτό ήταν λοιπόν το φθινόπωρο του Λέναρντ και της Μαριάννε στην Ύδρα. Αργότερα, εκείνη θα προσπαθούσε συνεχώς να ξαναζήσει αυτό το φθινόπωρο, που τραγουδούσε τόσο όμορφα.

Η Μαριάννε στο καράβι (το πρώτο ταξίδι με προορισμό την Ύδρα)

____________ 

Για τη Μ.

Ξενύχτησα για να σε δω να κοιμάσαι 

Ορισμένα πρόσωπα σβήνουν στον ύπνο 

Τα στόματα χωλαίνουν 

Φευγάτα μάτια αφήνουν πίσω πτώματα

Ίσως θα μπορούσα να σου 'χω πει αντίο

Μα ήσουν τέλεια

Ήσουν ολάκερη

Το στόμα σου έλεγε

Ποτέ μου δεν θα σε πληγώσω

Τα βλέφαρα έλεγαν

Ζήσε γαλήνεψε

Έφτασα στο παράθυρο

Κάτι δεν πήγαινε καλά

Τα σπίτια ήταν υπερβολικά λευκά

Οι πλαγιές υπερβολικά απότομες

Τι δουλειά είχαν οι αυλές να είναι τόσο διαυγείς

Έκανα μεταβολή 

Ήξερα πως λάθεψα 

Προσπάθησα να περπατήσω έτρεξα 

Χτύπαγα παντού το κεφάλι μον 

Μάζευα από κάτω προσευχητάρια 

Φίλησα τον ύπνο σου

Κωνσταντινούπολη, 1960

(Αδημοσίευτο ποίημα του Λέναρντ Κόεν)

Κάρι Χεστχάμαρ, So Long, Marianne (σελ. 174-177), εκδόσεις Ποταμός

Λέναρντ και Μαριάννε μαζί στο λιμάνι της Ύδρας 

__________

So Long, Marianne 

Come over to the window, my little darling

I'd like to try to read your palm

I used to think I was some kind of Gypsy boy

Before I let you take me home

Now so long, Marianne, it's time that we began

To laugh and cry and cry and laugh about it all again

Well you know that I love to live with you

But you make me forget so very much

I forget to pray for the angels

And then the angels forget to pray for us

Now so long, Marianne, it's time that we began 

We met when we were almost young

Deep in the green lilac park

You held on to me like I was a crucifix

As we went kneeling through the dark

Oh so long, Marianne, it's time that we began 

Your letters they all say that you're beside me now

Then why do I feel alone?

I'm standing on a ledge and your fine spider web

Is fastening my ankle to a stone

Now so long, Marianne, it's time that we began 

For now I need your hidden love

I'm cold as a new razor blade

You left when I told you I was curious

I never said that I was brave

Oh so long, Marianne, it's time that we began 

Oh, you are really such a pretty one

I see you've gone and changed your name again

And just when I climbed this whole mountainside

To wash my eyelids in the rain

Oh so long, Marianne, it's time that we began