Τα εν οίκω και εν δήμω: Sakuya, η πριγκίπισσα που κάνει τα δέντρα να ανθίζουν

Τρίτη 29 Μαρτίου 2022

Sakuya, η πριγκίπισσα που κάνει τα δέντρα να ανθίζουν

Princess Konohanasakuya by Inshō Dōmoto, 1929,

Kyoto Prefectural Domoto –Insho Museum of Fine Arts

___________

Το εφήμερο της ζωής, η νομοτέλεια του θανάτου

Στο Kojiki, «το χρονικό των αρχαίων υποθέσεων» (712), αλλά και στο μεταγενέστερο Nihon Shoki, «Χρονικά της Ιαπωνίας από τους πρώτους χρόνους έως το 697 μ.Χ» (720), διαβάζουμε την ιστορία του Ninigi και της Sakuya, της πριγκίπισσας που κάνει τα δέντρα ν' ανθίζουν. Ο Ninigi χάρισε την καρδιά του στη Sakuya κι αυτός είναι ο λόγος που εμείς οι άνθρωποι είμαστε θνητοί κι έχουμε μια ζωή γλυκιά αλλά εφήμερη και φευγαλέα σαν τα μπουμπούκια της κερασιάς.

Τα πολύ παλιά χρόνια, η Amaterasu - Εκείνη Που Φωτίζει Τον Παράδεισο, η μεγαλύτερη θεότητα του Σιντοϊσμού - έστειλε στη Γη τον Ninigi, ο οποίος ήταν εγγονός της, με την εντολή να διδάξει στους ανθρώπους την καλλιέργεια του ρυζιού. Δεν πέρασε πολύς καιρός, και ο Ninigi έφτασε στο βουνό Φούτζι το οποίο εκείνο τον καιρό ήταν ενεργό – μάλιστα, ήταν το σπίτι του ηλικιωμένου O-yama-matsumi, του θεού των βουνών και των ηφαιστείων.

Εκεί, στο ακρωτήριο Kasasa, ο νεαρός συνάντησε ένα εκτυφλωτικά όμορφο κορίτσι. Τη ρώτησε:

— Τίνος είσαι κόρη;

— Είμαι η κόρη του O-yama-matsumi, του θεού των βουνών και των ηφαιστείων. Το όνομά μου είναι Ko-no-hana Sakuya-hime, η πριγκίπισσα που κάνει τα δέντρα ν' ανθίζουν.

Η Sakuya ήταν η θεά της κερασιάς και όλων των πραγμάτων που ανθίζουν και όπως ήταν φυσικό, ο Ninigi την ερωτεύτηκε κεραυνοβόλα.

— Έχεις άλλα αδέλφια;

— Έχω μια πρωτότοκη αδελφή, την Iwanaga, την πριγκίπισσα των βράχων και των πραγμάτων που αντιστέκονται.

Τότε αυτός τη ρώτησε:

— Θα ήθελα να σε παντρευτώ. Τι σκέφτεσαι γι αυτό;

Εκείνη του απάντησε:

— Δεν μπορώ να σου απαντήσω. Θα σου απαντήσει ο πατέρας μου ο O-yama-matsumi, ο θεός των βουνών και των ηφαιστείων.

Ninigi – Amaterasu’s grandson, Image from "Shinto Cocoro"

________

Konohana Sakuya with flowers and Mount Fuji, Image from "Shinto Cocoro"

_______

Iwanaga-Hime, Goddess of Rocks and Resistance, Image from "Shinto Cocoro"

________

Ο Ninigi, λοιπόν, έστειλε κάποιον για να τη ζητήσει από τον πατέρα της κι εκείνος με μεγάλη χαρά τού την πρόσφερε, παραχωρώντας του επιπλέον και την πρωτότοκη αδελφή της, την πριγκίπισσα Iwanaga, καθώς και πολυάριθμα δώρα. Αλλά η πρωτότοκη ήταν πολύ άσχημη και αποκρουστική και ο Ninigi αρνήθηκε ευγενικά και την έστειλε πίσω, γιατί η καρδιά του ανήκε μόνο στην Sakuya.

Τότε ο O-yama-matsumi, ο θεός των βουνών και των ηφαιστείων, νιώθοντας μεγάλη ντροπή με την επιστροφή της πριγκίπισσας Iwanaga, κήρυξε ολόγυρα:

— Παραχώρησα και τις δυο κόρες μου μαζί για τον εξής λόγο: αν έβαζε την πριγκίπισσα Iwanaga, τη θεά των βράχων και των πραγμάτων που αντιστέκονται, να τον βοηθήσει, το χιόνι θα 'πεφτε, ο αέρας θα φυσούσε, η ζωή των παιδιών τους θα κρατούσε αιώνια, σαν τις πέτρες που αντιστέκονται στον ίδιο το χρόνο. Αν έβαζε την πριγκίπισσα Sakuya να τον βοηθήσει, θα έφερνε ευτυχία, όπως είναι ευτυχισμένο το λουλούδι. Μ΄αυτές τις σκέψεις, του πρόσφερα και τις δύο. Αλλ' αυτός μου ξανάστειλε την πριγκίπισσα Iwanaga και κράτησε την πριγκίπισσα Sakuya, εκείνη που κάνει τα δέντρα ν' ανθίζουν. Η ζωή των παιδιών τους, λοιπόν, θα είναι γλυκιά αλλά εφήμερη, φευγαλέα σαν τα μπουμπούκια της κερασιάς.

Ninigi and Sakuya -hime

_________

Η Sakuya έμεινε έγκυος την πρώτη νύχτα του γάμου, κάτι που έβαλε τον Ninigi σε υποψίες ότι ο πατέρας του παιδιού ήταν κάποιος άλλος. H Sakuya πικράθηκε και του απάντησε:

— Αν το παιδί που περιμένω είναι ενός επίγειου θεού, τότε η γέννα μου δεν θα είναι ευτυχισμένη. Αν το παιδί είναι ενός ουράνιου θεού, η γέννα μου θα είναι ευτυχισμένη.

Έτσι, για αποδείξει το σφάλμα του άντρα της, έβαλε κι έφτιαξαν μια μικρή καλύβα από φτερά κορμοράνου, χωρίς πόρτα, σε έναν απότομο λόφο απέναντι από το Φούτζι και μπήκε μέσα. Έκλεισε όλα τ' ανοίγματα και τις σχισμές με πηλό. Όταν ήρθε η ώρα, έβαλε φωτιά στην καλύβα και γέννησε. Τρία παιδιά γεννήθηκαν μέσα στις φλόγες, ο Hoderi - ο μεγαλύτερος, όταν η φωτιά έκαιγε με άγριο μένος - ο Hosuseri και ο Hoori. Ο μικρότερος, ο Hoori ήταν ο παππούς του πρώτου Αυτοκράτορα της Ιαπωνίας Jinmu.

Επειδή η Sakuya γέννησε μέσα στις φλόγες, έγινε θεά της φωτιάς και λατρεύεται στο όρος Φούτζι. Ωστόσο, σύμφωνα με το θρύλο που έφτασε στο Fujisan Hongu Sengen-taisha Shrine, η Sakuya είναι θεά του νερού, που λατρεύεται στο όρος Φούτζι, προκειμένου να έχει υπό έλεγχο τις εκρήξεις του ηφαιστείου. Επιπλέον και εξ αιτίας αυτής της ιστορίας, θεωρείται θεά προστάτιδα των γυναικών, των γεννήσεων και της ανατροφής των παιδιών.

Konohana Sakuya-Hime by Lidia Alina

_______

Ο λόφος όπου η Sakuya γέννησε υπάρχει ακόμη και παραδόξως είναι μικροσκοπικός ενώ δεν τον ξέρει σχεδόν κανένας. Τα αρχαία σκαλοπάτια είναι απότομα, άνισα και αφιλόξενα: είναι σαν να μην ήθελε η Sakuya κάτι πομπώδες και φανταχτερό για το ναό της. Τα δυο πέτρινα φανάρια ishidoro δεξιά κ αριστερά έχουν σκαλισμένη μια επιγραφή που αναφέρει λιτά ότι είναι δώρο από τον ίδιο τον Αυτοκράτορα.

Φωτό: Stelios Steriteri Prezerakos

__________

Στην κορυφή του λόφου υπάρχει ο μικροσκοπικός ναός της φωτογραφίας, σε εκείνο το ακριβές σημείο που η Sakuya έφτιαξε την καλύβα της. Η θέα από εκεί είναι απίστευτη – όταν βέβαια δεν έχει συννεφιά. Μπροστά φαίνεται η λίμνη Kawaguchi και το Φούτζι είναι στον ορίζοντα, περίπου στο ύψος της βάρκας στα αριστερά.